KURDPLAT

مەلا بەختیار

-

ئەمڕۆ (٤٨)ساڵ بەسەر دامەزراندنی، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان تێدەپەڕێت، لەو (٤٨)ساڵەدا، یەکێتی (١٥) ساڵی بەشۆڕش بردە سەر. شۆڕشێک، لایەنی پۆزەتیڤی گەلێ زۆرە. خۆڕاگری و درێژەپێدانی شۆڕش هەتا دەگاتە راپەڕین، سەرەڕای پیلانەکان، کارەساتەکان، رێککەوتنی دەوڵەتان، کیمیاباران و ئەنفالەکان. لەبەرامبەر ئەو هەموو روداوانە یەکێتی کۆڵی نەدا، کۆڵنەدانیش، پێناسەیەکی شۆڕشگێڕانەیە لەمێژوودا، بەر هەموو هێزێک نەکەوتووە.

هەروەکو چۆن، دامەزراندنی یەکێتی، لەدوای خیانەتنامەی جەزائیر، بەرووداوێکی چاوەڕواننەکراو دەژمێردرێ. هاوکات، داهێنانی فرەلایەنیش لەناو کوردایەتیدا، لە دامەزراندنی کۆمەڵەوە، هەتا هەنوکەش (سەرەڕای غەدری مێژوویی هەڵوەشاندنەوەی کۆمەڵە) لەخەسڵەتە گەشەکانی سەدەی رابردووی کوردایەتییە.

یەکێتی، هەروەکو هەموو هێزە شۆڕشگێڕەکانی دونیا، لەخەبات و بەرگری سەرکەوتن، بەڵام لەدامەزراندنی حکومەتێکی دادپەروەر و سیستەمێکی هاوچەرخ و پاراستنی جیاوازییە چینایەتی و فەلسەفەی سیاسیدا، بەکردەوە، نەک هەر سەرنەکەوتن، بەڵکو پاشەکشەیەکی ترسناک روویداوە.

ئێستا کە (٤٨) ساڵ بەسەر یادی یەکێتیدا تێدەپەرێ، بەداخەوە، بەهۆی شکستی پرۆژەو ژێرخانی ئابورییەوە، لەپێشەوەدا، پرۆژەی سەربەخۆی نەوت و گاز؛ دەوڵەتی خۆشگوزار؛ دەستەبەری کۆمەڵایەتی؛ مافە راستەقینەکانی ژنان؛ ژیانی شایستە بەکرێکار و جوتیاران؛ پێگەیاندنی سەردەمیانەی لاوان؛ بەدیجیتاڵکردنی سیستەمی حوکمڕانی؛ زیاترکردنی متمانەی ئەزمونی هەرێم لەلایەن پشتیوانانی نێودەوڵەتی؛ جێبەجێکردنی مادەی (١٤٠)؛ پاراستنی یەکپارچەیی نیشتمانی هەرێم؛ یەکخستنی هێزەکانی چەکدار؛ دابینکردنی موچەی مانگانە؛ چارەسەرکردنی کێشەی پاشکەوتی موچە؛ چاکسازی رێگاوبان؛ کارەبا، ئاو، نەخۆشخانەکان، ئاسایشی کۆمەڵایەتی، رێگرتن لە گەندەڵی، سزادانی چەتەکانی بازاڕ و نەوت و گاز…تاد.

لەتەواوی ئەو جومگە چارەسەرنەکراوانەو ئەرکەکانی خزمەتگوزاری، حکومەتی هەرێم، بەتایبەتی دەڤەری سەوز، شکستیخواردووە.

یەکێتی، لەدۆخێکدا یادی (٤٨) ساڵەی دەکاتەوە، لەبەردەم هەڵبژاردنی ئەنجومەنی شارەوانییەکانی عیراق و پەرلەمانی کوردستاندایە. هەوڵدرا هەڵبژاردن هەڵپەسێردرێ و ماوەیەک دواشخرا، بەڵام دادگای فیدراڵی عیراق، بڕیاری پەرلەمانی کوردستانی هەڵوەشاندەوەو حزبەکانی حومکڕانی کوردستانی خستە بەردەم دۆخێک، کە ئیتر تێبگەن، ئەمانیش ملکەچی دەسەڵاتی دادوەرین.

هێشتا نە کێشەی نەوت، سەرەنجامی بڕیارەکەی پاریس چارەسەرکراوە؛ نە پەیوەندی بەغدادو هەرێم، خراوەتە سەر رێچکەی ئاسایی.. بڕیاری دادگاکانی فیدراڵیش سەبارەت بە نایاسایی درێژکردنەوەی پەرلەمانیشی چووەسەر!

یەکێتی، سەرەڕای ئەوەی لەپارەوە، بەچڕی هەوڵیداوە وای پیشانبدات کە غەدر لە سلێمانی دەکرێ، بۆیە دۆخی ئابوریی و سیاسی دەڤەری سەوز خراپە، بەڵام ئەم هەوڵ و پاساوە، هەستی رایگشتی سەبارەت بە پێگەی یەکێتی، خراپتر نەکردبێ، چاکتر نەکردووە.

لەناو ئەو هەلومەرجەدا، کۆی ژیانی حزبایەتی یەکێتی و چارەنوسی سیاسەتەکەی، لەهەڵبژاردنداو لەناو هاوکێشەکاندا، کەوتۆتە ژێر پرسیارو دەرونی زۆرینەی ئەندامان و ئۆرگان و جەماوەری دەنگدەری یەکێتی، لێوانلێوە لەنیگەرانی و ناڕەزایی، کە چیکە ئەو دۆخە مەترسیدارە، بەپینەوپەڕۆ، یان بەسازدانی فێستیڤاڵی “دیدار” و بەڵێنی بریقەدار و گۆڕینی دەمامکەکانی، ئەم دۆخەی یەکێتی راناگیرێ. بۆیە یەکێتی پێویستی بە:

یەکەم: ئاشتەوایی گشتییە.. ئاشتەواییەک هیچ کێشەیەک لەدەرەوەی یەکێتیدا هەڕەشە لەیەکێتی نەکات.

دووەم: کۆنگرەی نائاساییە. کۆنگرەیەک پێشوەخت جومگە بە جومگەی گەڵاڵە کرابێ و رێککەوتنیان لەسەر کرابێ.. ئیتر کۆنگرە وەکو ژووری نەشتەرگەری بەشی زۆری نەخۆشییەکانی یەکێتی چارەسەر بکات.

سێهەم: داڕشتنەوەی پرۆژەی گوتاری یەکگرتووی ستراتیژی قۆناغەکەیە، هەتا کوردستان و هەرێم، لەکێشەکانی ئێستا سەرفراز دەکرێ و لەمەترسییەکانی دوای جەنگی ئۆکراینا و ئەگەرە مەترسیدارەکانی جیهانی و ئیقلیمی، دەرباز دەکرێ.

چوارەم: رێککەوتنی سیاسی لەسەر ریشەکێشکردنی گەندەڵی بکرێ، ئەمەش پێویستی بەدادگای تایبەتی هەیە. هەم بۆ نەمانی گەندەڵی و هەم بۆ سزادانی گەندەڵکاران.

لامانوایە، ئەو چوارخاڵە، خاڵی بنچینەیی ئەم هەلومەرجەن، کە هەوڵمداوە، بۆ خوێنەر، وەڵامی ناونیشانی وتارەکە لە ساڵڕۆژی یەکێتی و یەکێتی بەرەو کوێ؟ بدەمەوە. کە دڵنیام، ئەو خاڵانەی پێشنیازمکردوون، جێبەجێ نەکرێن، دۆخی یەکێتی دەگاتە رۆخی دۆخی مەترسیدار.

لەکۆتایدا دەڵێم: ئەم وتارە پەیامی بەندەیە. لەوپەڕی پەرۆشیمەوە نوسیومە، ئەوەی تێدەگات خزمەتی یەکێتی پێدەکات، ئەوەی تێشی ناگات، لەیادی ئاڵتونی (٥٠) ساڵەی یەکێتیدا، ئیتر ئیرادەی چارەسەرکردنی کێشەکانی یەکێتی لەدەستدەدرێت!!

پرۆسەی قیرتاوکردنی شەقامە (٣٠) مەترییەکەی مایۆرکا سیتی. 

ئەم شەقامە بە کەرەستە و شێوازێکی تەواو پێشکەوتوو و سەردەمییانە بنیات نراوە و کارە سەرەکییەکانی بە شێوەیەکی گشتی کۆتاییان هاتووە. 

ئێمە هەمیشە باشترین بۆ ئێوە بنیاد دەنێین. 

ئۆفیسی فرۆشتن: 

سلێمانی، دووسایدی هەواری شار، نزیک پردی کۆبانێ، ناو پرۆژەی سولی ڤیو. 

07705956000 

07703956000

-

مانگی تشرینی دووەمی 1922، شاندێکی باڵای تورکیا بەسەرۆکایەتیی عیسمەت پاشا دەگاتە لۆزان. لە هەمان مانگدا شاندێکی دیکەی باڵای بەریتانی بەسەرۆکایەتیی لۆرد کورزن دەگاتە هەمان شار لە سویسرا. لێرە کۆنفرانسی لۆزان لەسەر رێکخستنی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستە. ئەم کۆنفرانسە لە 21ـی تشرینی دووەمی ساڵی 1922 دەستپێدەکات و لە 24ـی تەممووزی 1923 کۆتاییپێدێت. ئەوەی بۆ ئێمەی کورد گرنگە، دەقی ئەو گفتوگۆیەی نێوان عیسمەت پاشا و لۆرد کورزنە لەسەر پرسی سەروەریی تورکیا بەسەر ویلایەتی موسڵەوە.

من، دەقی ئەو دۆکیومێنتەم لەبەردەستدایە کە بە فەرەنسی نووسراوە و بایەخێکی مێژوویی یەکجار گرنگی هەیە بۆ ئێمەی کورد، لەم بابەتەدا بە کورتی دەگەڕێمەوە سەر ئەو ئارگیومۆنتانەی هەریەک لە عیسمەت پاشا و لۆرد کورزن بەکاریدەهێنن بۆ ئاراستەکردنی پرسی کورد لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا.

هەردوو شاند، بەرامبەری یەکدی دانیشتوون؛ عیسمەت پاشا بەرامبەر لۆرد کورزنە، تورکیای نوێ بەرامبەر بەریتانیای عوزما. سەرەتا عیسمەت پاشا دەستپێدەکات و دەڵێت "عەرەبی ویلایەتی موسڵ تەنها کەمینەیەکن و زۆرینەی هەرەزۆری دانیشتووانی ئەم ویلایەتە لە کورد و تورکمان پێکدێت، لێرەوە هیچ بەهانەیەکی بابەتی بۆ لکاندنیان بە عێراقێکی عەرەبییەوە لە ئارادا نییە".

ئەم ئارگیومێنتەی عیسمەت پاشا، هەرچەندە بۆ مەبەستێکی دیکە بەکارهێنراوە، بەڵام خۆی لە خۆیدا گرنگە، چونکە یەکێک لە ئەکتەرە هەرە باڵاکانی تورکیای نوێیە، کە دان بەوەدا دەنێت، زۆرینەی هەرەزۆری دانیشتووانی ویلایەتیی موسڵ، بە کەرکووکیشەوە، کوردن، پاشان تورکمان و دواتر عەرەبی ئەم ویلایەتە تەنها کەمینەیەکی بچووکن.

لە وەڵامی عیسمەت پاشادا، لۆرد کورزن دەڵێت "تەواوی دانیشتووانی ویلایەتی موسڵ، بە دانیشتووانی سلێمانیشەوە، دەنگیان بۆ یەکگرتن لەگەڵ هەردوو ویلایەتی بەسرە و بەغدا داوە لە چوارچێوەی دەوڵەتێکدا". لەڕاستیدا ئەم وەڵامەی لۆرد کورزن لەسەر درۆیەکی ئاشکرا بیناکراوە، چونکە لەو ریفراندۆمەدا کە خودی بەریتانییەکان کردبوویان، رێژەی 82٪ـی دانیشتووانی سلێمانی دەنگیان بە سەربەخۆیی کوردستان دابوو، نەک لکاندن بە عێراقەوە.

پاش ئەم وەڵامدانەوەیەی نوێنەری خاوەنشکۆی بەریتانی، دیسانەوە عیسمەت پاشا کە نوێنەرایەتیی کەمال ئەتاتورکی دەکرد، ئارگیومێنتی دووەمی دەخاتە بەردەم ئامادەبووان و دەڵێت: گۆڕینەوەی بازرگانی و ژێرخانی ئابووریی ویلایەتی موسڵ، لەگەڵ تورکیادایە نەک لەگەڵ عێراق و، بەبێ تورکیا، ئەم ویلایەتە ناتوانێت لەڕووی ئابوورییەوە گەرەنتی ژیانی خۆی بکات. لێرەوە مانەوەی ویلایەتی موسڵ لەگەڵ تورکیادا، تەواو لەبەرژەوەندیی دانیشتووانەکەیدایە و سەروەریی تورکیا بەسەر ئەم ویلایەتەوە مانای دابینکردنی ژیانێکی باشترە بۆیان.

لۆرد کورزن، لە وەڵامی ئەم ئارگیومێنتەی عیسمەت پاشادا، بە سەرسوڕمانەوە تەماشای ئامادەبووان دەکات و دەڵێت: بەڕاستی زۆر ئەستەمە پێمانوابێت وڵاتێکی وەک عێراق، کە دوو رووباری گەورەی پێدا تێدەپەڕێت، دیجلە و فورات، نەتوانێت سەربەخۆیی ئابووری بۆ خۆی دابینبکات!

عیسمەت پاشا راستەوخۆ وەڵامی دەداتەوە و پێی دەڵێت: لە هەموو دۆخەکاندا، داگیرکردنی ویلایەتی موسڵ لەلایەن بەریتانیاوە، پێچەوانەی رێککەوتننامەی نێودەوڵەتیی مودرۆسە کە لە ساڵی 1918ـدا، هەموولایەکمان واژۆمان لەسەر کردووە. لۆرد کورزن راستەوخۆ تێهەڵدەچێتەوە و پێی دەڵێت: قوربان، لەبیرتان چووە کە عوسبەتی ئومەم، عێراقی خستووەتە ژێر ئینتیدابی بەریتانیای گەورەوە؟

لەکۆتاییدا عیسمەت پاشا دەڵێت: ئەگەر ئەمەش راست بێت، نابێت ئەوەمان لەبیربچێت کە هەر گەلێک مافی چارەیخۆنووسینی هەیە و، دانیشتووانی ویلایەتی موسڵ مافی خۆیانە لە ریفراندۆمێکی ئازادانەدا بڕیار لەسەر چارەنووسی خۆیان بدەن، لەنێوان تورکیا و عێراقدا. لۆرد کورزن، وەک ئەوەی نوێنەری کورد بێت، لە وەڵامی عیسەمەت پاشادا دەڵێت: لە هەموو دۆخەکاندا، کورد بەهیچ شێوەیەک نایانەوێت بخرێنە سەر تورکیا، بەپێچەوانەوە کورد داوادەکەن بەریتانیای گەورە بیانپارێزێت.

بەم شێوەیە، 100 ساڵ لەمەوپێش لە لۆزان، دوو وڵاتی گەورە، چەندین رۆژیان تەرخانکرد بۆ گفتوگۆکردن لەسەر داهاتووی نەتەوەیەک، بەبێ ئەوەی بەهیچ شێوەیەک رێگەبدەن شاندێکی کوردی بەشداری لە کۆنفرانسەکەدا بکات و قسە لەسەر بڕیار و خواستی نەتەوەکەی خۆی بکات.

بێگومان ئەم مێژووە پڕە لە وانەی گەورە بۆ کورد، بەڵام لە هەموویان گەورەتر و گرنگتر ئەوەیە؛ کورد هەڵەیەکی یەکجار ستراتیژی دەکەن ئەگەربێت و لەڕوانگەی ئەخلاقەوە خۆیان بە جیهان بناسێنن و بیانەوێت بەناوی ئەخلاقەوە پێگەی خۆیان لەنێو مێژوودا دەستنیشان بکەن. راستە پرەنسیپە ئەخلاقییەکان بایەخی تایبەتیی خۆیان هەیە، بەڵام ئەوەش راستە تەنها پێگەی تۆ لەنێو پەیوەندییەکانی هێزدا ئاراستەکان دەستنیشان دەکات. ئێستا ئەگەر کورد بەدرێژایی رۆژ و شەو باسی مافەکانی خۆی لەسەر بەغدا بکات، نەک هەر وەریان ناگرێت، بەڵکو زۆر بەلاوازیشەوە دەخرێتە سەر ئەژنۆ. لەبەرامبەردا بەغدا یان هەر پایتەختێکی دیکە، پێگەی تۆی کورد لەنێو پەیوەندییەکانی هێز، دەستنیشانی سنوور و رووبەری مافەکانت دەکات.

سەدەیەک لەمەوپێش، لەبەرئەوەی کورد لە پەراوێزی مێژوودا بوو، لۆرد کورزنی بەریتانی و عیسمەت پاشای تورک، دەستنیشانی بوونیان لەنێو مێژوودا کرد. ئەمڕۆش، سەد ساڵ دواتر، لەبەرئەوەی کورد بەدەستی خۆی پێگەی خۆی لەنێو پەیوەندییەکانی هێزدا لاوازکردووە، هیچ دوورنییە کە نوێنەرێکی عەسائیبی ئەهلی حەق و کەتائیبی حیزبوڵڵا، لە بەغدا، سەرلەنوێ دەستنشانی بوونی لەنێو مێژوودا بکەنەوە.

دوای ئەوەی دوایین خولی سەرۆکایەتیی کۆماری تورکیای بردەوە، ئێستا ژمارەیەک کار و کێشە لە چاوەڕوانیی رەجەب تەیب ئەردۆغاندان، لە قەیرانی ئابوورییەوە تا دەگاتە ناکۆکیی دیپلۆماسی لەگەڵ بەشێک لە هاوپەیمانەکانی.

تیمەکانی فریاگوزاریی دەریایی فەرەنسا 63 کۆچبەریان لە نۆکەندی ئینگلیز رزگارکرد کە هەوڵیان دەدا لە ناوچەی کالێ ـوە بپەڕنەوە بەریتانیا.

حکومەتی فەرەنسا رایگەیاند، شەوی شەممە ناوەندی فریاگوزاریی نۆکەند لە فەرەنسا دەستیان بە دوو ئۆپەراسیۆنی رزگارکردنی کۆچبەران لە سنوورە ئاوییەکانی ناوچەی کالێ کردووە.

46 کەس لە کۆچبەرەکان لەلایەن کەشتییەکی کۆمەڵگەی نیشتمانیی فریاگوزاری دەریایی فەرەنساوە رزگارکراون کە لە بەلەمێکدا بوون و بزووێنەرەکەی لەکارکەوتووە؛ 17 کۆچبەرەکەی دیکەشیان دوای شکانی بەلەمەکەیان رزگارکردووە.

ئۆپەراسیۆنی گەڕانەکان چەند رۆژێک دێت لە سزادانی 5 ئەفسەری دەریایی فەرەنسا، بە تۆمەتی خەمساردی لە رزگارکردنی 27 کۆچبەر بەهۆی نقومبوونی بەلەمەکەیانەوە لە نۆکەندەکەدا لە ساڵی 2021 کە بووە هۆی خنکانی کۆچبەرەکان.

سێ لە ئەفسەرەکان ژنن و دووانەکەی دیکەش پیاون.

تۆمەتی ئەوە دەدرێتە پاڵ بەرپرسانی ناوەندی فریاگوزاریی ئاویی فەرەنسا، لەو شەوەدا کە ئەو 27 کۆچبەرە خنکاون، زیاتر لە 15 جار لە نوقمبوونی ئەو بەلەمە ئاگادارکراونەتەوە، بەڵام بە دەم کۆچبەرەکانەوە نەچوون.

لە ساڵی 2022ـدا 46 هەزار پەناخواز توانیویانە بەو نۆکەندەدا بگەنە بەریتانیا و داوای مافی پەنابەری بکەن، کە زۆرینەیان هاونیشتمانی رۆژهەڵاتی کوردستان، هاووڵاتی ئێرانی، ئەفغانستانی و ئەلبانی بوون. هەمان ساڵ نزیکەی 8000 کۆچبەر لەو رێڕەوە ئاوییەی نێوان فەرەنسا و بەریتانیا لە مردن رزگارکراون.

لە ساڵی 2021ـدا 28 هەزار و 526 پەناخواز بە نۆکەندی ئینگلیزدا و بەبەکارهێنانی 1034 بەلەم خۆیان گەیاندووەتە بەریتانیا، هەربۆیە ئاداری ئەمساڵ ریشی سووناک، سەرۆکوەزیرانی بەریتانیا و ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆککۆماری فەرەنسا رێککەوتنێکیان بۆ رێگریکردن لە چوونی کۆچبەران بۆ بەریتانیا بە نۆکەندی ئینگلیزدا کرد.

بەگوێرەی رێککەوتنەکە، فەرەنسا دەبێت رێگە لە پەڕینەوەی کۆچبەران لە فەرەنساوە بۆ بەریتانیا بگرێت. لە بەرامبەریشدا لەندەن بۆ سێ ساڵ 575 ملیۆن دۆلار دەداتە پاریس؛ لەکاتێکدا لە 10 ساڵی رابردوودا تەنیا 361 ملیۆن دۆلاری پەیوەست بە رێگەگرتنی کۆچبەرانی پێ دابوو

لە جەددە دیداری ئەنجوومەنی ھاریکاریی سعودیە - عێراق بەڕێوەدەچێت کە ئەمە پێنجەمین دیداری ئەنجوومەنەکەیە. هەشت وەزیری حکومەتی عێراق لە دیدارەکەدا بەشدارن و وەزیری نەوت دەڵێت، پشکی شێری ئەو رێککەوتننانەی کردوویانە لە بوارەکانی نەوت، غاز، وزە و پیشەسازین.

ماجد بن عەبدوڵڵا، وەزیری بازرگانیی سعوديه بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت، "تیمی کارکردنمان کۆدەبێتەوە و باسی ھەموو دۆسییەکانی تایبەت بە ئابووری و وەبەرھێنان و بازرگانی دەکات، باسی ھەل و ئاڵنگارییەکانیش دەکات، لەم خولەی دیداری پیاوانی خاوەنکاری سعودی و عێراق بەڕێوەدەچێت کە 200 خاوەنکار و بزنسمان بەشداریی تێدا دەکەن، ئەم جۆرە کۆبوونەوانە پەیوەندییەکان بەرەوپێش دەبات و زیاتر نزیکمان دەکاتەوە ھەلی زیاترمان بۆ دەڕەخسێنێت و بەبازاڕکردن و وەبەرھێنان بەرەوپێش دەبات."

ئەنجوومەنی ھاریکاریی سعودیی عێراقی لە ساڵی 2017 بە ئامانجی بەرەوپێشبردنی پەیوەندییەکانی سعوديه و عێراق لە بوارە جیاجیاکان دامەزراوه. وەزیری پلاندانانی عێراق کە سەرۆکایەتیی شاندی وڵاتەکەی کرووە دەڵێت، پەیوەندییەکانی سعوديه و عێراق لە "باشترین قۆناخدايه."

محەممەد عەلی تەمیم، وەزیری پلاندانانی عێراق باسی لەوە کرد، "ئەم ئەنجوومەنە شەش ساڵ پێش ئێستا دامەزراوە و ئەنجامی کارەکانی ئێستا بەدیاردەکەون، نیازەکان راستەقینەن، شەراکەتەکەمان راستەقینەیە بۆ ئەوەی لە ھەموو بوارەکان دەست بە کارکردن بکەین بە تایبەت ئابووری و سیاسی، هەروەها وەبەرھێنان لەسەر ھەموو ئاستەکان لەبواری کشتوکاڵ یان پێشەسازی یان کەرتی پترۆکیمیاوی و وزەی نوێ بکەین، ھیوادارین ئەم ئەنجوومەنە نموونەیەکی شەراکەتی راستەقینە بێت کە ھەموو وڵاتان چاوی لێبکەن بۆ ئەوەی ھەموومان بەیەکەوە بتوانین رووبەڕووی ھەموو ئاڵنگارییەکان ببینەوە کە رووبەڕووی ناوچەکەمان دەبێتەوە بەتایبەت وڵاتە عەرەبییەکان."

ھەشت وەزیری حکومەتی عێراق بەشداریی دیدارەکەیان کردووە، وەزیری نەوت دەڵێت، لە بوارەکانی نەوت، غاز، وزە و پیشەسازی رێککەوتننامەکان پشکی شێریان بەرکەوتووە.

حەيان عەبدوالغەنی، وەزیری نەوتی عێراق بە رووداوی راگەیاند، "لەگەڵ سعوديه رێککەوتنمان لە زۆر بوار ئیمزاکردووە؛ لەوانە بواری وەبەرھێنان و بەشداری لە بەرەوپێشبردنی کێڵگەی نەوتی عەکازی نەوت، لەگەڵ کۆمپانیای ئارامکۆ رێککەوتن دەکەین بە ئامانجی وەبەرھێنانی گاز کە بەرھەمھێنانی غاز دەگاتە 400 مليۆن پێ سێجا بۆ پشتیوانیی تۆڕی نیشتمانیی کارەبا بۆ دابینکردنی بڕی پێویستی غاز بۆ کارپێکردنی وێستگەکانی کارەبا رێککەوتنمان کردووە بۆ دروستکردنی شاری پیشەسازی لە سنووری نێوان ھەردوو وڵات."

ئاڵوگۆڕی بازرگانیی نێوان سعوديه و عێراق لە ساڵی 2022دا گەیشتووەتە 1,5 ملیار دۆلار، بەڵام سعوديه دەیەوێت بۆ ئەمساڵ رێژەکە بگەیێنێتە 5 ملیار دۆلار.