داڤۆس وەک دەرفەت.

 

ئاسۆ عەبدوللەتیف

-

کۆڕبەندی ئابوری داڤۆس، ئەمساڵ، مانشێت و نازناوێکە بۆ سەردەمێکی تاریک لە بەربەریزمی سەرمایەداریی و ئابوری ڕەیعی و بازرگانی نەوتیی و قەیرانەکانی جەنگ و هەڵایسانی بازاڕ و بێهیوایی و پەرتبوونی گەلان و کەمبوونەوەی وزەو خۆراکی تەندروست.

پەرتبوونی ئەم جیهانەو کۆکردنەوەی وزە شاراوەکان بۆ چارەسەرو دورخستنەوەی ئاڵنگاری و قەیرانەکانی وزەو بەرهەمە ناوخۆییەکان کە بەشێکە لە ڕاسپاردەکانی داڤۆس، هەمانکات پەیوەستە بە وزەی نەوتی و گازی سروشتی وڵاتە هەژارەکان و تێچووی جەنگ و ململانێ جیهانیەکانیش هەر پەیوەستە بە سامانی وڵاتانی هەژارو بێ دەرامەت و بێ پەرژینەوە کە جەنگ و ململانێ و تیرۆر یەخەی پێگرتوون

کان و بیرە نەوتیەکان و سەرچاوەکانی وزەو گازو سامانی کانزایی وەک ئەوەی هەرێمی کوردستان لەمەودوا ڕۆڵی ستراتیژیی گرنگیان دەبێت بۆ ناسنامەی نەتەوەیی و دانپێدانانی خاک و بەهێزکردنی پێگەی سیاسی و جیۆپۆلەتیکی ناوچەیی و جیهانی.

خاکێک نییە لەم جیهانەدا نەوت و کانزاو گازی شاراوەی تێدامابێت، هەموو وزەکان ئاشکرا کراون و دۆزراونەتەوە، بە یەدەگی ژێر زەوی و وزە عەمبارکراوەکانی سەرزەویشەوە، واتە سیستمی پیشەسازی و سەرمایەداری جیهان ئاگایان لەو پرۆسە وردانە هەیە، بەڵام پرسیارەکە ئەوەیە کێ دەبێت زۆرترین قازانج لە نەوت و گازو وزەکانی ژێر زەوی بکات؟ بۆچی هێشتا میکانیزم و ئیدارەدانی باش بۆ هەناردەکردنی نەوت و گاز نەکراوەو کورد هێشتا لە پشتی پشتەوەی یاریەکەیەو بەشداریشە لە هەستانەوەو گەشەکردنەوەی ئابوری جیهانی.

کۆڕبەندی داڤۆس و دەرەنجامەکانی ڕەنگە بەشوێن ئەو پرسیارەوە بێت. بگەڕێ بۆ گوتارێکی ڕاقی و ئیدارەدانێکی باش لە دوای سەرهەڵدانی قەیرانی جەنگی ئۆکراین و باسوخواس بۆ وزەی جێگرەوەی گازی سروشتی ڕوسیاو ئەو ترس و فۆبیایەی کە بەردەرگای ئەوروپیەکانی گرتوەو ئابووری زۆر وڵاتی دوچاری داڕمان کردوە.

بۆ حکومەتی هەرێمی کوردستان داڤۆس گرنگییەکەی لەوەدایە دەبێ بزانێت نەوت و گازەکەی هێندەی تر جیۆپۆلەتیکی کوردستان بەهادارتر دەکات، بۆیە داڤۆس گەڕانە بۆ دەستخستنی بەرژەوەندیی باڵاو پەرەپێدانی ئابوریەکەی لە ڕێگەی فیگەرە گەورەکانی نەوت و کانزاکانی جیهانەوە. کورد دەبێت کێشە ناوخۆییەکانی بخاتە لاو مانۆڕی گەورە بکات و دەرفەتەکە بکاتە لۆبی بۆ میتینگی دیبلۆماسی و هەناردەی نەوتی و قەبارەی وەبەرهێنانەکەی زیاتر بکات بە ئیدارەدانێکی باشترو هاوپەیمانێتی تۆکمەتر، چونکە ئەوەی ئێستا هەیە ڕەنگە سبەی لەدەستی کورد نەمێنێت.

کۆڕبەندی ئابووری جیهانی WEF ساڵانە نزیک بە ٣٠٠٠ سەرۆک و سەرکردە لە 130 وڵاتی جیهانەوە بەشداری تێدا دەکەن و سەرۆک و سەرکردە کوردەکان وەک فیگەرێکی گرنگی نادەوڵەتی کە چەندین ساڵە ئامادەییان هەیە دەتوانن باشتر سەرمایەگوزاری بکەن و هەڕەشەکان بگۆڕن بەدەرفەت لە ڕێگەی بەرهەمە ناوخۆییەکان و گازی سروشتیەوە کە ئێستا هەناردە دەکرێت و خەریکە ماڵە ئەوروپیەکان و جیهان گەرم دەکاتەوە.

کاتێک کۆتایی بیستەکان بۆ یەکەمجار سامانی نەوتی عێراق دەرھێنرا هیچ دەستکاری دۆخی عێراقیەکانی نەکرد بەهۆی زاڵبوونی نەفەسی ناسیۆنالیزمی عەرەبی و لێدان لە پرسی کوردو بۆیە سامانی نەوتی بوویە نەخۆشیەکی کوشندە بۆ ماڵوێرانی و جەنگ . دانانی مەلیک غازی یەکەم و فەیسەڵی دوەم و شۆرشی رەشید عالی گەیلانی و نوری سەعید، فۆرمێکی ئیمپریالیانەو کۆلۆنیالیزمانەی دوبارەی ئینگلیزبوو، بۆ شەرعیەت و مانەوە تا ئیعلانی جمھوریەتی عێراق، ئەو سەردەمە کورد حیزب و رێکخراوەی سیاسی نەبوو، ئەوەی ھەبوو کاریگەری دەرەبەگ و عەشیرەت و ھەندێ ئەفسەر بوو بۆیە نەیتوانی ھیچ جێدەست و کاریگەریەک بەجێ بھێڵێت.

ئێستاو دوای سەد ساڵ کورد حکومەت و دامەزراوەو دیبلۆماسیەت و مافی خۆبەڕێوەبەریی و پشکداریی هەیە لەو کۆڕبەندانەی کە دۆخی سەقامگیریی و ئاشتەوایی و ئابوری جیهان دەگۆڕن بە ئاراستەی باشتردا، ناکرێ دیسان کورد بێتەوە بە قوربانیی بەرژەوەندی زلهێزان لەکاتێکدا دنیا بەرەو فرە جەمسەریی و هێزی ئابوری بازاڕو وزە ژێر زەوی دەڕوات کە کورد هەیەتی بە یەدەگیشەوە.