غازی سه‌عید
-
ئێک ژ کێشە وگرفتێن کاریگەر وبەردەوام ل ڤان وەلاتان، ئەڤ شێوازێ حکومرانیێه یێ پری ئالوزی وگرفت وقەیران ، و ژ نیشانێن لاوازی و نەبنەجهیا ڤی جورێ حوکمرانیێ ئەڤەنە:
۱ـ شکەستن وبن بەست گەهشتنا ئەزموونا دیموکراسی.
۲ـ بەربەلاڤبونا گەندەلیێ دناڤ پتریا جومگێن دەستهەلاتێدا.
۳ـ بکارئینانا ڕێکارێن ئەمنی ژلایێ دەستهەلاتێڤە بۆ بڕێڤەبرن وچەماندنا خەلکی.
٤ـ شکەستن وپاشڤەمان د هەمی سکتەرێن گرێدای ب ژین وژیارا خەلکیڤە.
٥ـ شکەستنا دیوارێ باوەریێ ومتمانەیێ دناڤبەرا خەلک ودەستهەلاتێدا.
ئەڤ دیاردە قەیرانەکا هزری وڕەوشەنبیرییە بەری قەیرانا شێواز وڕێکار ومیکانزمێن ب ڕێڤەبرنێ بیت ژلایێ پراکتیکی ڤە، وگەله‌ك زانا وهزرڤانان پێکول کرییە دەستێ خۆ بدانە سەر ڤێ دیارده‌یا کوژەك وبرینا خوینرێژ یا ب سەدان سالە ئەڤ وەلاتە تووشبوویێن و چەوانیا چارەسەرکرنێ.
لێ هەتا ئەڤرو ب ئەنجام نەگەهشتیە وقەیرانا حکومرانیێ یا بەردەوامە، ژ وانا (ابن خلدون ۱٤٠٦ ز، و ئەحمەدێ خانی۱۷٠۷ز، وجمال الدین الافغانی ۱۸۹۷ز و عبد الرحمن الکواکبی۱۹٠۲ز )، و ژ ئەگەرێن ڤێ دیارده‌یێ:
۱ـ دەمارگیری وخۆپەرستی وزالبوونا عەقلێ تائیفەگەری وخێلەکی وعەشیرەتگەری وبنەمالەیی وبکارئینانا وێ وەک ژێدەر وئیلهام بەخش وپالدەر بۆ خرڤەبوون و کومکرنا خەلکی و بەره‌ڤانیکرن ژ بەرژەوەندیێن بەرتەنگێن وان، و یا جهێ حێبەتیێ یە کو پتریا هزرێن سەردەمانە پشتی دەمەکێ کێم نەچاردبن خۆ بگونجینن دگەلدا وەک حزبێن سیاسی کە زووربەیا وان بووینە عەشیرەتەکا مەزن بۆ خزمەتا تەخەکا جودا نەک گشت هەڤوەلاتیان.
و ژ ڤەرێژا ڤێ چەندێ پەیدابوونا ( هەڤرکی وناکوکی و ژێکڤەبوون و پرت وبەلاڤیێ،لاوازبوونا ئینتیما وڤیانا نەتەوەیی ونشتیمانی، وتێکدانا تەناهی وئارامیێ وپەیدابوونا شەرێن نافخویی، خیانەت وداردەستی بۆ دوژمنێن دەرەکی بۆ ژناڤبرنا هەڤرکێن خۆ .
۲ـ دەستهەلات وەک دەستکەفت وغەنیمە و ژێدەرێ بدەستڤەئینانا سەروەت وسامانی وخۆ زەنگینکرنێ وسەپاندنێ لسەر خەلکی،ئەڤ هزرە بوویە ئەگەرێ بکارئینانا هەمی میکانزمێن نەیاسایی ونەمروڤایەتی بۆ گەهشتنا دەستهەلاتێ وەک ( داگیرکرن وتالانکرن، شەرێن خویناوی بۆ ژناڤبرنا ئێکودوو ،کودەتایێن سەربازی وەک کودەتایا لەشکەرێ مسری ل رۆژەکا وەکو ئەڤرو ٣ / ٧ / ٢٠١٣ ، دزی وتەزویر وفرت وفێل د هەلبژاردتناندا، دانان ولادانا خەلکی ل جهێن کاریگەر دناڤا دەستهەلاتێدا لسەر بنەمایێ ئینتیما وپالپشتیێ بۆ دەستهەلاتێ نەک لسەر بنەمایێ لێهاتن وشیانێن کەسی.
۳ـ لاوازییا هوشیاریێ دناڤ خەلکی دا بشێوەیەکێ گشتی، ونەزانینا ئەرک وماف ودەستهەلاتێن وی.
ب ئەگەرێ بەربەلاڤبونا هندەك هزرێن شاش د مێشکێ خەلکیدا، و خۆ دیتن وەک بەند ودیڤەلانگ ولاواز لبەردەستێ دەستهەلاتێ، وجیاوازی نەکرن دناڤبەرا رێزگرتنێ وپیرۆزکرن وتەقدیسێدا.
ونەزانینا بکارئینانا مافێ خۆ د دەستنیشانکرن وهەلبژارتنا خەلکێ ژ هەژی ژبۆ حوکمرانی ودەستهەلاتێ ،یان خاپاندن وسەرداچوون ب گوتنێن شرین وبریقدار وبێ بەرهەم لەوما پێنگاڤا ئێکێ وبەرێ بنیاتی ژبۆ چارەسەرکرنا کێشە وقەیرانێن حکومرانیێ، ژ دروستکرنا وەعی وهوشیاریا خەلکی دەستپێدکەت.
ليست هناك تعليقات
إرسال تعليق