ئامادەکردنی زمناکۆ محمد
دکتۆر فایق گوڵپی لە چەندین شوێنی کتێبەکەیدا بەم جۆرە باسی لە نەوشیروان مستەفا كردوە
هاوارمان بە جێهیشت، شارەزوورمان بڕیی، گه‌یشتینه گوندی قه‌ویله‌ی ناوچه‌ی شارباژێڕ، خه‌ریكبو دنیا رووناك ده‌بوه‌وه، له‌گه‌ڵ چه‌ند پێشمه‌رگه‌یه‌ك چوینه ماڵێك، یه‌كێك له‌پێشمه‌رگه‌كان وتی: له‌م خانوه‌دا، حسكه‌كان كاك نه‌شیروانیان ده‌ستگیر كرد.
كاتێك سكرتێری كۆمه‌ڵه له‌لایه‌ن پێشمه‌رگه‌كانی حسكه‌وه ده‌ستگیركرا، من له‌زانكۆ بووم، ئه‌و ره‌فتاره نادیموكراتیه‌ی حسك، له‌لایه‌ن خه‌ڵكی كوردستانه‌وه ئیدانەكرا، كاتێك بووم به‌پێشمه‌رگه، سه‌یر ده‌كه‌م پێشمه‌رگه‌كان ئه‌و رووداوه بۆ مه‌به‌ستێكی تر دەگێرنه‌وه، ده‌ستیانكرد به‌هێرش بۆ سه‌ر كه‌سێتی سكرتێری كۆمه‌ڵه، هه‌ندێك له‌پێشمه‌رگه‌كان باسی بێوه‌فایی نه‌وشیروان مسته‌فایان بۆده‌كردم، ده‌یانوت: سامان، كادرێكی كۆنی كۆمه‌ڵه‌ی ناوچه‌ی هه‌ورامانه، ئامۆزای ئازاد هه‌ورامیه، له‌كاتی ده‌ستگیركردنه‌كەیدا، له‌گه‌ڵ نه‌وشیروان مسته‌فا بووه، زۆر هاوكاری كردوه، ئاماده بوه گیانی خۆی بۆ رزگاركردنی نه‌وشیروان مسته‌فا ببه‌خشێت، به‌ڵام دواتر كه هه‌ردووكییان له‌زیندانی حسك ئازاد بوون، له‌به‌رئه‌وه‌ی سامان له‌سه‌ر هه‌ندێك بابه‌تی سیاسی و رێكخستن، له‌گه‌ڵ نه‌وشیروان مسته‌فا بۆچونی جیاوازبووه، نه‌وشیروان مسته‌فا وه‌فای بۆ دڵسۆزی و قوربانی سامان نه‌بووه، فه‌رامۆشی كردووه و قسه‌ی پێ وتووه.
پێشمه‌رگه‌كانی تر ده‌یانوت: پێشمه‌رگه‌و فه‌رمانده‌كانی تیپی هه‌ورامان، به‌به‌رده‌وامی هه‌وڵیانداوه تۆڵه‌ی ده‌ستگیركردنی نه‌وشیروان مسته‌فا، له‌حسك بكه‌نه‌وه، ده‌یانوت: له‌شه‌ڕیكی نێوان حسك و ینكدا، ئه‌و فه‌رمانده‌یه‌ی حسك كه نه‌وشیروان مسته‌فای ده‌ستگیركرد، کەوتە دەست هێزی پیشمەرگە، له‌تۆڵه‌ی ده‌ستگیركردنی نه‌وشیرواندا، یه‌كسه‌ر فه‌رمانده دیله‌كه‌ی حسك ده‌كوژن، كه‌چی نه‌وشیروان مسته‌فا هه‌ر به‌چاوی دۆستانه، به‌خۆشه‌ویستیه‌وه سه‌یری پێشمه‌رگه‌كانی ناوچه‌ی هه‌وارامان و هەڵەبجە ناكات، چوونکە كادیرو پێشمه‌رگه‌كانی ئەو ناوە، دۆستایه‌تیان له‌گه‌ڵ مه‌لا به‌ختیاردا به‌هێزه. به‌و قسانه‌دا بۆمده‌ركه‌وت، كه ناكۆكی و ململانێ، له‌ناو ڕیزه‌كانی كۆمه‌ڵه‌دا هه‌یه، دیاربوو ئه‌و پێشمه‌رگانه ده‌یانویست، منیش وه‌ك خۆیان لێبكه‌ن، دڵم له‌سكرتێری كۆمه‌ڵه كرمۆڵ بكه‌ن.
له‌و كاته‌دا ئه‌و هه‌واڵانه‌ی كۆلێژی پزیشكیم به‌بیرهاته‌وه، كه له‌سه‌ر شۆڕش و خه‌باتی پێشمه‌رگایه‌تی پێمانده‌گه‌یشت، یه‌ك له‌هه‌واڵه‌كان پڕوپاگه‌نده بوو بۆ نه‌وشیروان مسته‌فا، كه سه‌ركرده‌یه‌كی زۆر زاناو دانایه، ده‌بوو ئه‌و پڕوپاگه‌نده‌یه له‌ناوخه‌ڵكدا بڵاوبكه‌ینه‌وه. یه‌كێك له‌هه‌واڵه‌كانی تر ئه‌وه‌بوو كه نه‌وشیروان مسته‌فا به‌مه‌به‌ستی گفتوگۆ له‌گه‌ڵ حسك، سه‌ردانی ناوچه‌ی شارباژێڕی كردوه، بۆئه‌وه‌ی كێشه‌كانی نێوان حسك و ینك به‌ئاشتی چاره‌سه‌ر بكه‌ن، كه‌چی حسكه‌كان، له‌باتی ئه‌وه‌ی گفتوگۆی له‌گه‌ڵ بكه‌ن، ده‌ستگیریان كردبوو.
ئه‌و رۆژه ئه‌و خانوه‌م بینی كه سكرتێری كۆمه‌ڵه‌ی تێدا ده‌ستگیركرابوو، به‌وردی له‌خانوه‌كه وردبوومه‌وه، له‌چه‌ند ژورێكی بچووك پێكهاتبوو، ئه‌و ژووره‌ی ئێمه لێی دانیشتبووین، به‌ڕێره‌وێكدا ده‌چووه سه‌ر ژووری دانیشتنی خاوه‌ن ماڵ، گەوڕی ئاژه‌ڵه‌كانیان، له‌نێوان ژوری میوان و ژوری دانیشتندا بوو، ئه‌و ماوه‌یه‌ی له‌و ژووره‌دا دانیشتین، گوێمان له‌پرخه و كاوێژی ئاژه‌ڵه‌كان بوو، هه‌ستمان به‌بۆنی گه‌وڕی ئاژه‌ڵ ده‌كرد، بۆ منی تازه پێشمه‌رگه، ئه‌م دیمه‌نه كه‌مێك گران بوو، ده‌ترسام هه‌موو گونده‌كانی كوردستان وابن، به‌ڵام بابه‌تی ناخۆشی سه‌ره‌كی ئه‌و رۆژه‌ی من، ئه‌و قسه‌و قسه‌ڵۆكانه بوون، به‌رامبه‌ر بە سكرتێری كۆمه‌ڵه دەكران.
دکتوری راستەقینە؟:
مه‌لا به‌ختیار ئه‌ندامی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه بوو، به‌رپرسی ناوه‌ندی رێكخستنی كۆمه‌ڵه‌ش بوو، منیش ته‌زكییه‌ی كه‌رته‌كانی رێكخستنی كۆمه‌ڵه‌م پێبوو، ده‌بوو یه‌كه‌م جار بچمه لای مه‌لا به‌ختیار، ته‌زكیه‌كانی بده‌مێ. مه‌لا به‌ختیارم بینی، ته‌زكیه‌كانی رێكخستنم دایه ده‌ستی، ئه‌ویش ته‌زكیه‌كانی خوێنده‌وه، به‌خێرهاتنی كردم.
دوای ئه‌وه مەلا بەختیار لەگەڵ خۆی بردمی بۆ ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه، ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه ئه‌و كاته وه‌ك قیبله‌ی ئێمه وابوو، باره‌گایه‌كی تایبه‌تی هه‌بوو، سێ كه‌س كاروباری ناوه‌نده‌كه‌یان به‌ڕێوه‌ده‌برد، نه‌وشیروان مسته‌فا سكرتێری كۆمه‌ڵه بوو، مه‌لا به‌ختیار به‌رپرسی رێكخستنه‌كانی كۆمه‌ڵه بوو، فه‌ره‌یدون عەبدولقادر بەرپرسی ڕاگه‌یاندنی كۆمه‌ڵه بوو.
سه‌ره‌تا مه‌لا به‌ختیار به‌فه‌ره‌یدون عه‌بدولقادری ناساندم، فه‌ره‌یدون به‌زه‌رده‌خه‌نه‌وه ده‌ستی راكێشا و ته‌وقه‌ی له‌گه‌ڵ كردم، به‌خێرهاتنی كردم، به‌ڵام هه‌ر هه‌ستم كرد به‌خێرهاتنه‌كه‌ی گه‌رم نییه. دوای ماوه‌یه‌ك سكرتێری كۆمه‌ڵه‌هات، ئه‌وه یه‌كه‌مجار بوو بیبینم، پیاوێكی باڵابه‌رزی ره‌شتاڵه‌ی لاواز، كه ده‌ڕۆیشت به‌ڕێوه، ده‌توت جومگه له‌نێوان ئێسقانه‌كانی له‌شیدا نییه، ده‌توت هه‌مو گیانی یه‌ك ئێسقانی گه‌وره‌یه‌و پێكه‌وه ده‌جووڵێت، مه‌لا به‌ختیار به‌سكرتێری کۆمەڵەی ناساندم، ئه‌گه‌ر یاده‌وه‌ریم یارمه‌تیم بدات، وابزانم ته‌وقەشی له‌گه‌ڵ نه‌كردم، نازانم به‌خێرهاتنی كردم یان نا، له‌باتی ئه‌وه‌ی پێشوازی گه‌رمم لێبكات، له‌سه‌ر دۆخی ناوشار پرسیارم لێبكات، سیاسه‌تی كۆمه‌ڵه‌م بۆ روونبكاته‌وه، وتی: دكتۆری راسته‌قینه‌یه؟ یان وه‌ك ئه‌وانی تر، فێری ده‌رزییلێدان بوه و خۆی لێكردووین به‌دكتۆر؟ ، ئه‌مه‌یانم پیخۆشبوو، له‌دڵی خۆمدا وتم به‌خوا سكرتێرێكی وریامان هه‌یه، شاره‌زایی وردی له‌بواری پزیشكیدا هه‌یه. مه‌لا به‌ختیار وتی: دكتۆری راسته‌قینه‌یه، نه‌وشیروان مسته‌فا وه‌ڵامی دایه‌وه و وتی: باشه گوندی گوڵپ چۆن دكتۆری لێهه‌ڵكه‌وتووه. وه‌ك ئاوێكی سارد به‌سه‌ر هه‌مو گیانمدا بكه‌ن ساردبوومه‌وه، سه‌یری ئه‌ملاو ئه‌ولای خۆمم ده‌كرد بۆئه‌وه‌ی كونێك بدۆزمه‌وه خۆمی پیابكه‌م، نەمدەزانی چیی بکەم، بێده‌نگیم هه‌ڵبژارد، مه‌لا به‌ختیاریش له‌وه زیاتر له‌سه‌ری نه‌ڕۆیشت، گفتوگۆكه كۆتایی هات.
نەوشیروان مستەفا لە خۆشناوەتی:
ئه‌و كاته‌ی له‌سه‌رگه‌ڵو بووم، باری دارایی ینك زۆر خراپ بوو، جله‌كانم دڕابوون، پاره‌م نه‌بوو جل بكڕم، مه‌ڵبه‌ندی دوو پاره‌یان نه‌بوو، منیش كاتێك هاتبوم بۆ پێشمه‌رگایه‌تی، پاره‌م له‌گه‌ڵ خۆم نه‌هێنابوو، هه‌ندێك پاره‌م هه‌بوو له‌ماڵه‌وه لای دایكم دامنا، وتم: ئه‌و پاره‌یه بۆ خوێندنی ناجحی برام خه‌رج بكه، ئه‌و كاته من بووم به‌پێشمه‌رگه، ناجحی برام خوێندكاری كۆلێژی پزیشكی ڤێته‌رنه‌ری بوو.
پێش ئه‌وه‌ی بڕۆم بۆ مه‌ڵبه‌ندی دوو، كاتێك له‌سه‌ركردایه‌تی بووم، مام جه‌لال دوو سێ جار هاوكاری كردم، ده‌یوت ئه‌و پاره‌یه بنێره‌وه بۆ ماڵه‌وه، منیش پاره‌كه‌م ده‌نارده‌وه، هیچم بۆ خۆم هه‌ڵنه‌گرتبوو. شێخ دارای حه‌فید، ئه‌ندامی مه‌ڵبه‌ندی دووی ینك و به‌رپرسی دارایی مه‌ڵبه‌ند بوو، په‌یمانی پێدام كه له‌سه‌ر حسابی خۆی جلم بۆ بكرێت، هه‌ر به‌ته‌مای ئه‌و جلانه‌ی شێخ بووم، به‌ڵام رێكنه‌كه‌وت جله‌كانم بۆ بكرێت.
به جله دڕاوه‌كانمه‌وه گەشتی ناوچه‌ی خۆشناوه‌تیم کرد، ئه‌و ماوه‌یه كه له‌ناوچه‌ی خۆشناوه‌تی بووم، چه‌ند رۆژێك له‌باره‌گای نه‌وشیروان مسته‌فا مامه‌وه، كاتێك نه‌وشیروان مسته‌فا بینی جله‌كانم دڕاون، وتی: من قاتێك جلم هه‌یه، شۆردوومه كورت بوه‌ته‌وه، بۆ من ناشێت، تۆ له‌به‌ریان بكه، یه‌كسه‌ر پێشنیاره‌كه‌یم قبووڵ كرد، جله‌كانم له‌به‌ر كرد، جله‌كانی خۆمم فڕێدا. جله‌كانی ئه‌و رانكوچۆغه‌ی ده‌ڤه‌ری باڵه‌كایه‌تی بوو، وه‌ك جلوبه‌رگی ده‌ڤه‌ری سلێمانی نه‌دوورابوو، تا ئه‌و كاته‌ی له‌ناوچه‌ی خۆشناوه‌تی بووم، له‌به‌ركردنی ئه‌و جلانه له‌ناو خه‌ڵكدا ئاسایی بوو، به‌ڵام كه كۆبونه‌وه‌ی سه‌ركردایه‌تی ته‌واوبوو و گه‌ڕامه‌وه بۆ سه‌رگه‌ڵو، خه‌ڵك به‌ده‌رقاچه ته‌سكه‌كانی جله‌كانم پێده‌كه‌نین، ده‌یانوت ئه‌و جلانه چییه؟ بۆ وایه؟ ، له‌به‌ر پرسیارو توانجی خه‌ڵك، چیتر ئه‌و جلانه‌م له‌به‌ر نه‌كرد.
له‌و گەشتەی ناوچەی خۆشناوەتیدا، هه‌ندێك هه‌ڵسوكه‌وتی تایبه‌تی نه‌وشیروان مسته‌فام بۆ ده‌ركه‌وت، كاتی خۆی كه له‌سه‌ركردایه‌تی بووم، باسی بابه‌تێكی سیاسی بۆ كردین، له‌كۆتایی سمیناره‌كه‌دا پرسیارم لێكرد، وتم: كام كتێبانه بخوێنینه‌وه بۆئه‌وه‌ی رۆشنبیری سیاسیمان گه‌شه‌پێبده‌ین. وه‌ڵامی نه‌دامه‌وه، وه‌ڵام نه‌دانه‌وه‌كه‌ی به‌لامه‌وه جێی سه‌رنج بوو، چۆن به‌رپرسێكی سیاسی، كۆڕگێڕێك، پرسیاری وای لێبكرێت، هیچ وه‌ڵام نه‌داته‌وه، دواتر بۆمده‌ركه‌وت كه به‌رپرسه‌كانی ینك، نایانه‌وێت ئه‌ندام و كادر و پێشمه‌رگه‌كانیان، خۆیان په‌روه‌رده بكه‌ن، رێگه ناده‌ن كادره‌كانیان فێری سیاسه‌ت ببن. بۆیە كادره‌كانی ینکم ناونا روه‌كی سروشتی. كادرو پێشمه‌رگه‌كانی ینكیش، كاریگه‌ری سیاسه‌تی ینكیان له‌سه‌ر نه‌بوو، هان نه‌ده‌دران بۆئه‌وه‌ی خۆیان په‌روه‌رده بكه‌ن، ئه‌و ماوه‌یه‌ی من پێشمه‌رگه‌بووم، خولی په‌روه‌رده‌كردنی كادیرانیش هه‌ڵگیرابوو، ئه‌و كه‌سه‌ی بیویستایه له‌سیاسه‌ت تێبگات، خۆی رۆشنبیر بكات، ده‌بوو پشت به‌خۆی ببه‌ستێت، ئه‌و كات هه‌ر یه‌كێك به‌شێوه‌یه‌كی تایبه‌ت خۆی په‌روه‌رده ده‌كرد، ئه‌مه‌ش یه‌ك له‌و هۆكارانه بوو كه یه‌كێتی بیروڕای، له‌ناو ڕیزه‌كانی کۆمەڵەو ینكدا لاواز كرد.
ئه‌و كاته‌ی له‌ناوچه‌ی خۆشناوه‌تی، له‌نزیكی نه‌وشیروان مسته‌فاوه بووم، هه‌ستم به‌هه‌ندێك تایبه‌تمه‌ندی تری كرد، ئێواره‌یه‌كیان له‌بالیسان هه‌مو ئه‌ندامانی سه‌ركردایه‌تی له‌سه‌ر سفره نانیان ده‌خوارد، منیش بانگكرابوم بۆ ئه‌و نانخواردنه، له‌گه‌رمه‌ی نانخواردندا، نه‌وشیروان مسته‌فا ره‌خنه‌ی توندی له‌ئه‌رسه‌لان بایزی به‌رپرسی راگه‌یاندی ینك گرت، وتی: گوێم له‌ده‌نگوباسی رادیۆكه‌تان بوو، بێژه‌ره‌كه ده‌یوت، له‌كاتی خوێندنه‌وه‌ی ئه‌م هه‌واڵه‌دا، گوێمان له‌ده‌نگی ته‌قینه‌وه‌ی تۆپه‌كانی دۆژمنه، ئه‌وه ئاشكراكردنی شوێنی رادیۆكه‌مان بوو، چۆن ده‌بێت بێژه‌ر له‌و كاته‌دا قسه‌ی وا بكات؟
ئه‌و ره‌خنه‌یه‌ی نه‌وشیروان مسته‌فا به‌ته‌واوی راست بوو، به‌ڵام له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌و ره‌خنه‌یه له كۆبونه‌وه‌دا نه‌بوو، له‌كاتی نانخواردندا بوو، ئه‌رسه‌لان بایز ره‌خنه‌كه‌ی پێهه‌رسنه‌كرا، نیگه‌ران بوو، نه‌وشیروان مسته‌فاش له‌و نیگه‌رانتر بوو، له‌و كاته‌وه نه‌مبیستووه په‌یوه‌ندی نێوان نه‌وشیروان مسته‌فا و ئه‌رسه‌لان بایز خۆش بووبێت.
هەڵوێستی نەوشیروان مستەفا كاتیك مامۆستا جه‌مال تاهیر شه‌هید بوو ؟
نەوشیروان مستەفا زۆر خه‌مبار بوو، به‌چاوی خۆم بینیم، له‌سه‌ر ته‌رمه ئه‌سپه‌رده‌كراوه‌كه‌ی شه‌هید جه‌مال، له‌كانیه‌كه‌ی بالیساندا ده‌ستی به‌گریان كردبوو، به‌ده‌سته‌سرێك فرمێسكه‌كانی خۆی ده‌سری، دوای ته‌واوبونی ماته‌مینی شه‌هید جه‌مال، شۆفێرکه‌ی خۆی ده‌ركرد، چوونکە ئەو سوارڕۆیه‌ی کە وەرگەڕاو بەهۆیەوە مامۆستا جەمال شەهید بوو، ئەو لێیخۆڕیبوو، وتبوی: من ناتوانم تۆ ببینیم، كه تۆ ده‌بینم، مه‌رگی مامۆستا جه‌مالم بیردێته‌وه.
ليست هناك تعليقات
إرسال تعليق